របរធ្វើឆ្អឹងធូបនៅស្រុកមេមត់

ដោយ ហេង សុផាឌី

នៅជំពូកទី១ដដែលនេះ, លេខរៀង២១ (១.២) លោកអាំង ជូលាន មាននិយាយម្តងរួចហើយអំពីការធ្វើធូប។ សេចក្តីនៅក្នុងនោះនិយាយតែពីការផលិតមួយដែលមានកម្រិតតូចបំផុត គឺយាយម្នាក់ឆ្លៀតធ្វើធូបនៅពេលណាដែលទំនេរដៃ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួនផង សម្រាប់លក់ឱ្យអ្នកជិតខាងនៅភូមិផងរបងជាមួយផង គ្រាន់នឹងបានប្រាក់កាសបន្តិចបន្តួចចាយ។ ដូច្នេះការផលិតកម្រិតនោះពុំមែនជារបរសំខាន់អ្វីឡើយ ។ ដោយសារគ្មានលក្ខណៈពាណិជ្ជកម្មអ្វីធំដុំដូច្នោះហើយ បានជាធូបដែលយាយនោះធ្វើពុំមានរៀបចំជាកញ្ចប់សម្រាប់ស្រួលដឹកជញ្ជូន ឬទុកដាក់ឡើយ ប៉ុន្តែផលិតផលនោះតម្រូវទៅតាមប្រពៃណីអ្នកស្រុកឥតខ្ចោះ មានជាអាទិ៍ ប្រវែងធូបខុសៗគ្នាជាដើម។ ម៉្យាងទៀត គ្រឿងដែលយកមកផ្សំទាំងអម្បាលម៉ានសុទ្ធសឹងជាចេញមកពីរុក្ខជាតិ ដែលមាននៅជុំវិញផ្ទះនោះឯង។

នៅទីនេះវិញខ្ញុំនឹងនិយាយពីការផលិតម៉្យាងដែលមានទំហំធំដុំជាងនោះ ព្រោះជាការដែលគ្រួសារច្រើនក្នុងភូមិនីមួយៗប្រញឹកដៃរួមគ្នាធ្វើ ដើម្បីបោះឱ្យឈ្មួញកណ្តាលទាន់។ មួយវិញទៀត ក្នុងលើកដំបូងនេះ ខ្ញុំនិយាយតែពីការធ្វើឆ្អឹងធូបប៉ុណ្ណោះ ទុកគ្រឿងផ្សំនិងការធ្វើធូបទាំងមូលនិយាយពេលក្រោយទៀត។ ការរៀបរាប់របស់ខ្ញុំផ្អែកទៅលើការដែលធ្លាប់ប្រទះឃើញនៅស្រុកមេមត់ ខេត្តកំពង់ចាម ជាពិសេសតាមភូមិមួយចំនួន ដូចជាភូមិខ្ជាយ, ភូមិក្បាលស្លែង, ភូមិជីផ្លុក, ភូមិរបងច្រុះ, ភូមិកន្តួត និងភូមិស្លា។ ពុំតែប៉ុណ្ណោះ សព្វថ្ងៃមានអ្នកស្រុកនេះទៅតាំងទីនៅស្រុកកែវសិមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី ហើយក៏នៅបន្តការផលិតនេះទៀត ដោយសារនៅទីនោះសម្បូណ៌ព្រៃឫស្សី។

នៅឯនេះ ឆ្អឹងធូបពុំមែនធ្វើពីទ្រនុងស្លឹកដូងទេ គឺធ្វើពីឫស្សីផ្សេងៗ ដូចជាឫស្សីថ្ង, ឫស្សីព្រៃ ឬឫស្សីមួយប្រភេទទៀតដែលអ្នកស្រុកហៅថា ឫស្សីរលៀក។ គេនាំគ្នាទៅកាប់ឫស្សីតាំងពីព្រលឹមរហូតដល់ព្រលប់ទើបត្រឡប់មកវិញ។ ឫស្សីដែលកាប់មកនោះ គេអារជាកង់ៗតាមប្រឡោះថ្នាំង ហើយពុះច្រៀកជាបន្ទះៗទើបដឹកមកផ្ទះ (រូបលេខ១)។ នៅផ្ទះគេសកយកសំបកខាងក្រៅចេញ ទើបពុះច្រៀកជាបន្ទះស្តើងៗដើម្បីងាយស្រួលហូតចេញជាចម្រៀកតូចៗបន្តទៀត (រូបលេខ២-៣) ដោយប្រើឧបករណ៍សម្រាប់ច្រៀក ធ្វើពីឈើ ដែលគេយកផ្លែរណាអារដែក៥ឬ៦កំណាត់ទៅដាំបញ្ឈរភ្ជាប់ពីលើ ដោយមិនឱ្យមុខផ្លែរណានោះរត់ត្រង់ជួរគ្នាទេ (នៅរូបលេខ៤ រន្ធសម្រាប់បញ្ចូលមាន៥ តែផ្លែរណាមានតែ៤ប៉ុណ្ណោះ)។

គេយកបន្ទះឫស្សីស្តើងទាំងនេះទៅច្រៀកឱ្យចេញជាឆ្អឹងធូប (រូបលេខ៥-៦) ក្រោយពីបានឆ្អឹងធូបច្រើនហើយ គេយកទៅតម្រៀបក្នុងជើងទប់មួយហៅថា “កុង ” ដែលមានកម្ពស់កន្លះម៉ែត្រ បណ្តោយកន្លះម៉ែត្រ ទទឹងពីរតឹក ដើម្បីចងបាច់ឱ្យបានរាងមូល (រូបលេខ៧)។ កុងនេះក៏ជារង្វាស់ដែរ ព្រោះឆ្អឹងធូបមួយបាច់ គេលក់ឱ្យឈ្មួញកណ្តាលបានពី៨០០០ទៅ៩០០០រៀល។ ធ្វើប៉ុណ្ណេះពុំទាន់ចប់ស្រេចបាច់ទេ ព្រោះឈ្មួញយកឆ្អឹងធូបនៅទៅហាលឱ្យស្ងួត (រូបលេខ៨)បន្ទាប់មកយកទៅរោលភ្លើងដើម្បីឱ្យសរសៃឆ្មារៗ ដែលមិនត្រូវការនោះឆេះអស់ ធ្វើឱ្យឆ្អឹងធូបនោះរលោងល្អ (រូបលេខ៩-១០)។

លុះរួចរាល់ហើយ គេចងបាច់សារជាថ្មីទៀត តែលើកនេះគេមិនប្រើកុងទៀតទេ គឺគេយកខ្សែចងរឹតឱ្យណែន (រូបលេខ១១)។ បើលាខ្សែចងវាន់នោះមក ឃើញថារង្វង់បាច់នីមួយៗប្រវែងមួយម៉ែត្រពីរតឹក (រូបលេខ១២)។ ឈ្មួញកណ្តាលលក់ឆ្អឹងធូបនេះបន្តឱ្យទៅអ្នកធ្វើធូបនៅស្រុកមេមត់ ឬតំបន់ភ្នំពេញផងបានតម្លៃពី១៥០០០រៀល ទៅ២០០០០រៀល។