របរធ្វើគង

ដោយ ហួត សំណាង

នៅប្រទេសកម្ពុជានេះមិនអាចគិតថា មាននរណាពុំស្គាល់ឧបករណ៍ភ្លេងហៅថា “គង” ឡើយ ដ្បិតទៅដល់ច្រកល្ហកទីណាក៏ប្រជាជនខ្មែរតែងត្រូវការភ្លេងពិណពាទ្យក្នុងពិធីបុណ្យនានាដែរ។ ជាពិសេសវត្តអារាមនីមួយៗច្រើនតែមានគ្រឿងភ្លេងរបៀបនេះមួយវង់ ឬលើសពីនោះផងក៏មាន។ ទិដ្ឋភាពដូចបង្ហាញនៅរូបលេខ១គ្មានអ្វីប្លែកសោះឡើយ គឺតែងតែប្រទះជាធម្មតា។ រីឯប្រការដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ឬក៏ពោលថា គួរឲ្យបារម្ភ ផងនោះគឺនៅត្រង់ថា អ្នកចេះធ្វើគងមានចំនួននៅស្តួចស្តើងខ្លាំងពេក។ តាមដែលដឹងនិងប្រទះឃើញមកពុំមាននរណាផលិតឲ្យសល់ទុកលក់ទេ ព្រោះមួយគ្រឿងៗតម្រូវឲ្យមានទុនច្រើនគួរសម។ ដូច្នេះបើចង់បានមួយវង់ៗ ទាល់តែកក់មុន ហើយរង់ចាំក្នុងរយៈពេលខ្លីឬវែងទើបបាន។ មួយវិញទៀត ដោយសារជាងខ្មែរមានថ្វីដៃ ហើយនៅគោរពតាមក្បួនខ្នាតជាប្រពៃណីមកបានច្រើន គឺមានការបញ្ជាទិញពីបរទេសជារឿយៗផង ជាពិសេសបញ្ជាទិញមកពីប្រទេសថៃឡង់ដ៍។

នៅទីនេះខ្ញុំនឹងរៀបរាប់ត្រួសៗពីដំណាក់កាលផ្សេងៗក្នុងការផលិតផ្លែគងវង់តូច ឬវង់ធំដែលប្រទះឃើញនៅភូមិត្រពាំងអារក្ស, ឃុំឪឡោក, ស្រុកអង្គស្នួល, ខេត្តកណ្តាល។

ខ្ញុំមិនរាយឈ្មោះឧបករណ៍សម្រាប់ផលិតទាំងអស់ទេ ព្រោះមានច្រើនណាស់ ដូចមានរូបលេខ២-៣ជាឧទាហរណ៍ស្រាប់ គ្រាន់តែសូមបញ្ជាក់ថា ស្នប់ដែលពីមុនមកជាបំពង់បញ្ឈរសម្រាប់សប់នឹងដៃ សព្វថ្ងៃនេះគេប្រើកង្ហារបក់ដោយអគ្គិសនីមកជំនួសហើយ រីឯការរំលីងខាត់ដុសនៅទីបញ្ចប់ក៏ប្រើម៉ាស៊ីនដែរ ដែលជាប្រការមួយធ្វើឲ្យចំណេញពេលផង។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តីក៏ការងារនេះតម្រូវឲ្យមានមនុស្សយ៉ាងហោចក៏៣នាក់ដែរ ព្រោះនៅពេលដំទាល់តែមានមនុស្ស៣នាក់ទើបធ្វើទៅបាន។ រីឯវត្ថុធាតុដើម្បីស្លចេញជាលោហៈផ្លែគងនោះ ពីមុនមកគឺជាងដើរទិញរបស់ចាស់ៗដែលកើតពីវត្ថុធាតុដូចគ្នាមករំលាយ ដូចជាផ្តិលខាត់ជាដើម (រូបលេខ៤)។

តែសព្វថ្ងៃនេះគេយកវត្ថុធាតុដើមពីរមករំលាយ ហើយបញ្ចូលគ្នា ៖ មួយគឺទង់ដែង មួយទៀតគឺសំណប៉ាហាំង។ នៅរូបលេខ៥ យើងឃើញថា ទង់ដែងគ្រាន់តែជាសរសៃខ្សែភ្លើងតែប៉ុណ្ណោះ ដែលគេកំពុងថ្លឹងនៅក្នុងថាសជញ្ជីង រីឯសំណប៉ាហាំងគេលក់ជាបន្ទះៗនៅទីផ្សារស្រាប់ៗ ដែលយើងឃើញគេដាក់នៅក្បែរជញ្ជីងក្នុងរូបនេះ។ ឯភាគរយដែលយកមកបញ្ចូលគ្នាគឺទង់ដែងមានពី៧០-៧៣ភាគរយ ហើយសំណប៉ាហាំងមានពី២៧-៣០ភាគរយ។ បើលាយពុំត្រូវ លោហៈនោះនឹងស្រួយ វាយទៅប្រេះបែក ពុំចេញជាផ្លែគងឡើយ។ លុះថ្លឹងលាយត្រឹមត្រូវហើយ គេយកទៅដុតរំលាយក្នុងភាជន៍ដីមួយហៅថា “បាវ” (រូបលេខ៦) រួចទើបយកទៅចាក់ក្នុងពុម្ពឲ្យចេញជាដុំៗសិន (រូបលេខ៧-៨)។ ក្រោយមកទើបគេយកដុំលោហៈនោះមកដុតម្តងទៀត (រូបលេខ៩-១០) ដើម្បីឲ្យទន់ល្មមនឹងយកមកដំវាយឲ្យសំប៉ែត តាមទំហំខុសៗគ្នា (រូបលេខ១១) ហើយយកមករៀបតាមលំដាប់ ដោយបង់លេខផង(រូបលេខ១២) ដ្បិតគងមួយវង់មានផ្លែទំហំខុសៗគ្នា។

បន្ទាប់មកទៀត គេយកបន្ទះលោហៈទាំងនោះទៅដុត ហើយដំក្នុងពុម្ពឈើឲ្យចេញរាងជាត្រឡោក (រូបលេខ១៣-១៤)។ លុះធ្វើដូច្នោះហើយ ក៏យកត្រឡោកលោហៈនោះទៅដុតសាជាថ្មទៀត (រូបលេខ១៥) ដើម្បីឲ្យទន់ល្មមនឹងយកមកវាយបត់ឲ្យចេញរាងច្បាស់ជាជើងឡើង (រូបលេខ១៦-១៧)។ ការបន្ទាប់មកទៀត គឺគេយកវត្ថុដែលបានមកនោះទៅដុត ហើយយកមកដំលើទ្រនាប់មួយហៅថា “ក្តារដោះ” ដើម្បីឲ្យផ្នែកកណ្តាលផ្លែគងមានរាងចេញឡើងជាដោះ (រូបលេខ១៨)។ មិនតែប៉ុណ្ណោះទេ ភ្លាមនោះមកគេយកទៅដុតមួយសាទៀតឲ្យផ្លែគងទន់ល្មម (រូបលេខ១៩) និងយកមកដំបម្រួមជើងឲ្យរួមតូចជាងផ្នែកខាងលើ (ដែលហៅថា “ឆ័ត្រ”) បន្តិច។

ទាល់តែចប់ការទាំងនេះហើយ ទើបគេយកផ្លែគងទៅដុតជាបញ្ចប់ ហើយលត់ក្នុងពាងមួយដែលមានទឹកលាយទឹកខ្មេះ (រូបលេខ២០)។ មកដល់ត្រឹមនេះទើបយើញឃើញថា ការងារមួយដំណាក់ៗសុទ្ធតែតម្រូវឲ្យដុតទាំងអស់។ មួយវិញទៀត បើយកតែមួយដំណាក់ៗមកនិយាយ ក៏ការដុតដំៗនោះមានច្រើនដង ទម្រាំតែជាងយល់ថា ត្រឹមត្រូវហើយ។ ដូច្នេះកង្ហារអគ្គិសនីដែលប្រើជំនួសស្នប់ដៃពីមុន ឃើញថាជួយឲ្យចំណេញពេល និងកម្លាំងពលកម្មច្រើនណាស់។ ប៉ុណ្ណេះហើយក៏នៅពុំទាន់ចប់ជាស្ថាពរទៀត ព្រោះគេត្រូវយកផ្លែគងដែលចេញជារូបរាងត្រឹមត្រូវហើយមកឆាប់ និងខាត់ឲ្យភ្លឺ។ ពីមុនមកគេប្រើបច្ចេកទេសបុរាណដែលតម្រូវឲ្យប្រើវត្ថុធាតុផ្សេងៗជាច្រើន តែសព្វថ្ងៃនេះងាយស្រួលជាងមុន ដោយប្រើនឹងម៉ាស៊ីនបាន (រូបលេខ២១)។

រៀបរាប់ត្រួសៗមកនេះ បើគិតមួយភ្លែតហាក់ដូចជាគ្រាន់តែជាការងារដែលមានច្រើនដំណាក់កាលប៉ុណ្ណោះ តែតាមពិតទៅ នេះជា “ការជាង” ពិតប្រកដ ដែលតម្រូវឲ្យមានទឹកដៃ និងទេពកោសល្យពិសេស។ ដូច្នេះហើយបានជាយ៉ាងហោចណាស់ក៏នៅថ្ងៃមួយកើត ខែអស្សុជ ជាងតែងរៀបសែនព្រះពិស្ណុការនៅត្រង់កន្លែងក្បាលស្នប់និងចង្ក្រាន។

វិជ្ជាធ្វើគងនេះជាមរតកអរូបីមួយយ៉ាងសំខាន់ ដែលអាចតទៅបានយូរអង្វែងទៅទៀត ដរាបណាអ្នកដែលមានជំនាញនោះអាចរស់នឹងរបរនេះបានសមរម្យ ពុំដូចដែលបានប្រទះឃើញមក។ បើពុំដូច្នោះទេ គឺអាចនឹងបាត់បង់សូន្យឈឹងទៅអនាគត។