ដោយ ហួត សំណាង
ដូចយើងសង្កេតឃើញស្រាប់ ការសិតលោហធាតុដែលជាសិប្បកម្មមួយធ្លាប់ថ្កុំថ្កើងពីមុនមកនោះ សព្វថ្ងៃនៅក្នុងភាពត្រដាបត្រដួសពន់ពេកណាស់។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តីក៏អ្នកស្រុកខ្លះនៅបន្តប្រកបរបរនេះដែរ ដូចមានឧទាហរណ៍នៅភូមិភ្នំ, ឃុំផ្សារដែក, ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្តាលជាដើម។ សិប្បកម្មដែលតម្រូវឲ្យមានជំនាញខ្ពស់ មានជាអាទិ៍ការសិតព្រះមានតិតតួចណាស់នាពេលសព្វថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែគេនៅផលិតដំបែនិងចង្ក្រង់នៅឡើយ។ វត្ថុទាំងពីរនេះគេយកទៅចងភ្ជាប់នឹងខ្សែទាមរទេះ (រូបលេខ១) សម្រាប់ចងភ្ជាប់កគោនៅពេលទឹម។ ដំបែមានរូបរាងដូចបង្ហាញនៅរូបលេខ២ រីឯចង្ក្រង់វិញមានទំហំតូចៗដូចឃើញនៅរូបលេខ៣-៤។ ពេលបរទៅ ដំបែនិងចង្ក្រង់នោះបន្លឺសូររណ្តំគ្នា។ ដោយ សារចង់បានសំឡេងរណ្តំគ្នាបែបនេះហើយ បានជាគេយកវត្ថុទាំងពីរនេះទៅបំពាក់ឲ្យសេះដែរ (រូបលេខ៥)។ វិជ្ជាជាងស្មិតនេះ អ្នកភូមិចេះតៗគ្នាមកយូរហើយ ហើយការងារមានសកម្មភាពខ្លាំងនៅរដូវប្រាំង ព្រោះមានកម្តៅថ្ងៃល្អដើម្បីហាលពុម្ពនិងពោង (គឺឡ) ឲ្យបានស្ងួតល្អនៅពេលរំលាយលោហធាតុ មិនបារម្ភពីការប្រេះបែក។ រីឯមនុស្សដែលប្រកបការងារនេះច្រើនតែជាស្រី ។ តាមស្មានមើលទៅប្រហែលជាមានជាងស្មិតប្រុសច្រើនជាងសព្វថ្ងៃ កាលជំនាន់ដែលមានការសិតព្រះពុទ្ធរូបច្រើន។
រូបលេខ១
រូបលេខ២
រូបលេខ៣
រូបលេខ៤
រូបលេខ៥
វត្ថុធាតុដើមដែលត្រូវការ គឺដីដំបូក, ខ្សាច់, អង្កាម, ក្រមួនទៀន, ជ័រចុង, ខ្លាញ់គោ, ស្ពាន់ និងសំណ។ គេយកដីធ្វើស្នូល រីឯក្រមួនទៀន, ជ័រចុង, ខ្លាញ់គោ គេស្លបញ្ចូលគ្នាដើម្បីបង្កើតជាក្រមួន។ គេយកដីដំបូក, ខ្សាច់, អង្កាម ច្របល់ចូលគ្នាដើម្បីពាសពីលើក្រមួនធ្វើជាស្រទាប់មួយជាន់ខាងក្រៅ (រូបលេខ៦) និងចងដើម្បីភ្ជាប់ពុម្ពតូចៗកុំឲ្យបែកប្រេះចេញពីគ្នា (រូបលេខ៧-៨)។ ចំពោះស្ពាន់ សព្វថ្ងៃនេះគេច្រើនយកសំបកគ្រាប់កាំភ្លើង ឬវត្ថុធ្វើពីស្ពាន់ចាស់ៗទិញបានពីអេតចាយ មកបុកឬកាត់ជាបំណែកតូចៗ (រូបលេខ៩-១០)។
ម៉្យាងទៀតគេដាក់សំណរំលាយជាមួយខ្លះៗដើម្បីឲ្យលោហៈរត់ចូលក្នុងពុម្ពសព្វកន្លែង តាមរន្ធក្រមួនរលាយ (រូបលេខ១១)។ ពេលភ្លើងក្តៅពេញបន្ទុក លោហៈក៏រលាយចូលទៅក្នុងតាមរន្ធក្រមួន។ នៅទីនេះសូមបញ្ជាក់ថា សំបកគ្រាប់កាំភ្លើងនិងរមូខ្សែភ្លើងគេច្រើនយកមកធ្វើចង្ក្រង់ រីឯស្ពាន់វិញគេទុកធ្វើតែដំបែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះបើគេយកមកធ្វើចង្ក្រង់វារលាយមិនសព្វសាច់។
រូបលេខ៦
រូបលេខ៧
រូបលេខ៨
រូបលេខ៩
រូបលេខ១០
រូបលេខ១១
មានចំណុចមួយទៀតដែលត្រូវជម្រាបនៅទីនេះ គឺថាសព្វថ្ងៃដោយសារតម្លៃស្ពាន់ជាវត្ថុធាតុដើមនោះខ្ពស់ពេក គ្រាប់សម្រាប់បន្លឺសំឡេងចង្ក្រង់និងដំបែ គេយកក្រួសឬដុំថ្មតូចៗមកជំនួសគ្រាប់ស្ពាន់វិញ។ មិនត្រឹមតែវត្ថុធាតុដើមនោះតម្លៃខ្ពស់ប៉ុណ្ណោះឡើយ គឺឧសប្រើកក្នុងការងារស្មិតនោះក៏មិនអាចរកឧសដែលមានខ្លឹមបានទៀតទេ ព្រោះថ្លៃពេក។ ទាំងនេះសុទ្ធសឹងជាកត្តាដែលជំរុញឲ្យគ្រួសារខ្លះដូរមុខរបរ ហើយឲ្យអ្នកដែលបន្តអាជីពនេះពើបប្រទះនឹងការលំបាកច្រើន។
